حریم روابط نامحرمحریم روابط نامحرم ، یکی از مهمترین مباحث کاربردی و اساسی در مسائل اجتماعی و خانوادگی، است که توجه به یک سری نکات، در ایجاد امنیت و آرامش اخلاقی و معنوی افراد و خانواده‌ها بسیار مهم است. ۱ - نکات ضروری روابطنکات زیر، در ایجاد امنیت و آرامش اخلاقی و معنوی افراد و خانواده‌ها بسیار مهم است. ۱.۱ - اکتفا به حد ضرورتاسلام زن و مرد نامحرم را از صحبت کردن با هم و برخوردهایی که لازمه رسیدگی به کارهای روزمرّه است منع نموده است البته در صورتی که بدون هیچ شائبه‌ای بوده و به مسائل دیگر آلوده نباشد. [۱]
جوادی آملی، عبدالله، زن در آئینه جلال و جمال، (چاپ ۴، انتشارات اسراء قم، ۱۳۷۸) ص۳۹۴.
۱.۲ - نگه داشتن حریمحریم نگه داشتن میان زن و مرد نامحرم در متون روایی و در سیره معصومین (علیهم‌السّلام) ذکر شده است، سنّت جاری مسلمین از زمان رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) همین بوده و زنانی از شرکت در مجالس و مجامع منع نمی‌شده‌اند ولی همواره اصل «حریم» رعایت می‌شده و در مساجد و مجامع حتی در کوچه و معبر زن و مرد مختلط نبوده و درب ورودی زنان در مسجدالنبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) جدا بوده است. ۱.۳ - پرهیز از نگاه هوسآلوداسلام می‌خواهد جامعه عاری از هرگونه نگاه و رفتار هوس‌آلود و سرشار از کار و فعّالیت باشد و زن و مرد فارغ از دغدغه‌های شهوانی به تحصیل و سایر کارهای زندگی برسند لذا زن و مرد از اختلاط بی‌حدّ و مرز از زیر پاگذاشتن حریم‌های عفاف و شرم و حیا باز داشته تا سلامت فرد و جامعه تامین گردد. [۳]
جوادی آملی، عبدالله، زن در آئینه جلال و جمال، ص۳۹۵ و مساله حجاب ۹۳.
۱.۴ - توجه به روحیات، سن و شرایطاگر حساسیتی نسبت به صحبت نمودن و برخوردهای مستمّرِ دختر و پسر وجود داشته باشد، به روحیّات و سن و شرایط ویژه آن دو بستگی دارد، دختر و پسر پس از بلوغ سرشار از غرایز و عواطف بوده و تاثیرپذیری بسیاری دارند، در این سن حکومت و سلطه غرایز جنسی فراگیر می‌شود و بر اعمال و رفتار و اندیشه‌ی جوان سایه می‌افکند. احساس نیازی که در جوانان نسبت به جنس مخالف وجود دارد باعث می‌شود که آنان هر لحظه به دنبال پاسخی برای ارضای آن و جبران کمبود روحی‌ـ‌روانی خود باشند. در بسیاری از برخوردها، دختر و پسر هر چند به بهانه‌های گوناگون با هم آشنا می‌شوند امّا اندک‌اندک براساس تسلّط طبیعی غرایز نگاه و سخن و رفتارشان رنگ و بویی دیگر گرفته و چه بسا بعد از مدتی به یکباره متوجه می‌شوند عواطف و احساسات و عفت و طهارت آنان بازیچه هوس شده است. اسلام به نیاز طبیعی زن و مرد توجه کرده و ازدواج را بهترین پاسخ برای نیازهای جسمی و روانی قرار داده است. اسلام خواهان آن است‌که هرگونه ارتباط تحت ضابطه و در کادر رسمی آن باشد در سایه ازدواج از هرج و مرج جنسی و بی‌بند‌و‌باری‌ـ که امروزه جوامع غربی شاهد آن است‌ـ جلوگیری شده و به نیاز طبیعی نیز پاسخ داده شود. اشباع غرایز و سرکوب نکردن آن یک مطلب است و آزادی و رفع مقررات و موازین اخلاقی مطلب دیگری است. [۴]
مطهری، مرتضی، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، انتشارات صدرا، قم بی‌تا) ص۶۹.
اسلام اصرار فراوانی دارد که مسائل جنسی منحصر در خانه و محیط خصوصی باشد و افراد با خروج از خانه دغدغه‌ای جز فعالیت و تلاش از کار و تحصیل نداشته باشند و محیط اجتماع عاری از هر نوع کامیابی جنسی باشد، فلسفه تحریم نظر بازی و تمتعات جنسی غیر قانونی و حرمت خودآرایی برای بیگانه از اینجا نشات می‌گیرد.۱.۵ - احتیاط در مسائل جنسیدر داستان حضرت یوسف (علیه‌السّلام) در قرآن به خوبی در می‌یابیم انسان در زمینه مسائل جنسی در خطر است و اگر رعایت جوانب احتیاط را نکرده و به خدا پناه نبرد طعمه شیطان می‌گردد. در قرآن می‌خوانیم «آن زن قصد یوسف نمود و یوسف نیز اگر برهان پروردگار را نمی‌دید قصد وی نمود» آیه می‌گوید ایمان حضرت یوسف سبب نجات او شد و در غیر این صورت به طور طبیعی او نیز در این راه به خطا می‌رفت پس برخورد میان زن مرد از لغزش‌گاه او می‌باشد و در داستان حضرت موسی و دختران شعیب می‌خوانیم هنگامی که دختر از طرف پدرش (شعیب) موسی را دعوت نمود حضرت موسی (علیه‌السّلام) گفت: «من جلو می‌روم و تو پشت سر من راه بیا من از قومی هستم که پشت زنان نگاه نمی‌کنیم». [۱۰]
علامه طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، (چاپ دوم، دارالکتب الاسلامیه، قم ۱۳۹۳ ه) ج۱۶، ص۳۸.
۱.۶ - توجه به سیره معصومیندر حدیثی آمده حضرت علی (علیه‌السّلام) کراهت داشت تا به زنان جوان آغاز به سلام کند، و پیرامون حکمت آن فرمود: «ترس از آن دارم که تحت تاثیر صدای او واقع شوم و ضرر آن از ثوابی که از سلام می‌برم بیشتر شود». [۱۱]
ری‌شهری، محمد، میزان‌الحمة، (چاپ اول، دفتر تبلیغات اسلامی قم، ۱۳۶۲) ج۴، ص۵۴۰.
۱.۷ - پرهیز از شوخی با نامحرمدر حدیثی پیرامون شوخی و مزه‌پرانی زن و مرد نامحرم آمده است: «ابوبصیر می‌گوید: به زنی درس روخوانی قرآن می‌دادم. روزی کمی با او شوخی کردم؛ وقتی خدمت امام باقر (علیه‌السّلام) رسیدم به من فرمود: چه چیزی به زن گفتی. رنگم پرید و خجالت کشیدم. بعد فرمود: دیگر به طرف آن زن نرو و درس نده». [۱۲]
حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه (چاپ ۶، دارالکتب اسلامیه، تهران ۱۴۰۳ ه) ج۱۴، ص۱۴۴، ب ۱۰۶، مقدمات نکاح، حدیث ۵.
همچنین احادیثی درباره عذاب کسانی آمده که با زنان نامحرم شوخی و خوش طبعی می‌کنند. [۱۳]
حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه (چاپ ۶، دارالکتب اسلامیه، تهران ۱۴۰۳ ه) ج۱۴، ص۱۴۳، ب ۱۰۶، مقدمات نکاح
با توجه به آیات و احادیث فوق به خوبی حکم اختلاط و همدوشی‌ها و روابط بی‌حدّ و مرزی که متاسفانه دارد در سطح جامعه رواج پیدا می‌کند و حتی به اسم روشنفکری به آن دامن زده می‌شود مشخص می‌شود که برخلاف نص صریح معارف اسلامی و آموزه‌های دینی است. ۲ - ثمرات قرار دادن حریمثمرات قرار دادن حریم در روابط زن و مرد عبارتند از: ۱. جلوگیری از آشفتگی ذهنی. ۲. کنترل غرایز جنسی. ۳. پرهیز از قرار گرفتن در موضع تهمت. ۴. آرامش روانی. ۵. تحکیم نظام خانواده و وفاداری به همسر. ۶. انجام سالم فعالیت‌های اجتماعی. ۷. کاهش جرائم اخلاقی همچون سقط جنین، هم‌جنس بازی و.. ۸. پیشگیری از ناکامی و شکست در زندگی. ۹. موفقیت تحصیلی و شغلی. ۱۰. اجرای فرامین الهی و کسب رضایت خداوند (خداوند متعال در قرآن کریم ضمن بیان دقیق حریم‌های لازم در روابط بین زن و مرد، از دوستی زن و مرد در خارج از چارچوب الهی نهی فرموده است). ۳ - پانویس
۴ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حریم روابط نامحرم»، تاریخ بازیابی۹۵/۹/۸. سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حریم روابط نامحرم»، تاریخ بازیابی۹۵/۹/۸. |